Law is a system of rules that are enforced through social institutions to govern behaviour. |
Prawo to system zasad egzekwowanych przez instytucje społeczne w celu zarządzania zachowaniami. |
Laws can be made by a collective legislature or by a single legislator, resulting in statutes, by the executive through decrees and regulations, or by judges through binding precedent, normally in common law jurisdictions. |
Prawo może być kreowane przez prawodawcę zbiorczego lub pojedyńczego, w formie statutów, przez organ władzy wykonawczej poprzez rozporządzenia i regulacje, oraz przez sędziów poprzez wiążące precedensy prawne, przeważnie w rejonach, w których działa prawo precedensowe ("common law"). |
Private individuals can create legally binding contracts, including arbitration agreements that may elect to accept alternative arbitration to the normal court process. |
Osoby prywatne mogą tworzyć prawnie wiążące kontrakty, takie jak umowy o arbitraż, które mogą umożliwić uzgodnienie zasad arbitrażu alternatywnych dla normalnych procedur sądowych. |
The formation of laws themselves may be influenced by a constitution, written or tacit, and the rights encoded therein. |
Na kształtowanie prawa może mieć wpływ konstytucja, zapisana albo niepisana, i zawarte w niej przepisy. |
The law shapes politics, economics, history and society in various ways and serves as a mediator of relations between people. |
Prawo kształtuje politykę, ekonomię, historię i społeczeństwo na różne sposoby a także pośredniczy w relacjach między ludźmi. |
A general distinction can be made between |
Ogólnie możemy rozróżnić |
(a) civil law jurisdictions (including Catholic canon law and socialist law), in which the legislature or other central body codifies and consolidates their laws, and |
(a) rejony prawa kontynentalnego (włącznie z katolickim prawem kanonicznym i prawem socjalistycznym), w której ciało legislacyjne albo inne ciało kierujące kodyfikuje i konsoliduje swoje prawa i |
(b) common law systems, where judge-made precedent is accepted as binding law. |
(b) systemy prawa precedensowego, gdzie sędzia tworzy precedens akceptowany jako prawo wiążące. |
Historically, religious laws played a significant role even in settling of secular matters, which is still the case in some religious communities, particularly Jewish, and some countries, particularly Islamic. |
W przeszłości prawa religijne odgrywały znaczną rolę nawet w kwestiach świeckich i dalej odgrywają w niektórych społecznościach religijnych, w szczególności żydowskich, a także w niektórych państwach, w szczególności w państwach, w których obowiązuje islam. |
Islamic Sharia law is the world's most widely used religious law. |
Islamistyczne prawo szariatu jest najbardziej rozpowszechnionym prawem religijnym na świecie. |