| Ever since Pierre-Simon Laplace envisioned the Hypothetical "Laplace's Demon" in 1814, an entity with infinite computing power that knows the exact location and velocity of every particle in the universe, there has been speculation that if one had such abilities, the past, present, and future of the universe can be predicted. |
၁၈၁၄ ခုနှစ်တွင် Pierre-Simon Laplace သည် "Laplace ၏မိစ္ဆာ" အမည်ရ အဆိုကြမ်းကို ရေးသားခဲ့သည့်နောက်ပိုင်းမှစ၍ ၎င်းသည် စကြဝဠာအတွင်းရှိ ဒြပ်အမှုန်တိုင်း၏ တည်နေရာနှင့် အရှိန်ကို တိတိကျကျ သိရှိနိုင်သော အကန့်အသတ်မရှိ တွက်ချက်နိုင်သည့် မျက်မြင်ထင်ရှားတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။ ထိုသို့သော စွမ်းရည်ရှိပါက စကြဝဠာ၏ အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန်နှင့် အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းနိုင်သည်ဟု ယူဆမှုများရှိနေပေသည်။ |
| However, there are limits to even this kind of knowledge, and it may very well be impossible for mankind to ever find the much sought-after "Theory of Everything". |
သို့ရာတွင်၊ ၎င်းသည့် အကြောင်းအရာကို သိရှိရန်မှာလည်း ကန့်သတ်ချက်များရှိနေပြီး၊ လူသားများအနေဖြင့် "အရာအားလုံး၏ သီအိုရီ" ကို ရရှိရန်မဖြစ်နိုင် ဖြစ်နေပေသည်။
|
| Does Laplace's Demon hold proof of Predestination? |
"Laplace ၏မိစ္ဆာ" သည် "အချိန်ကြိုတင်သတ်မှတ်ခြင်း" သက်သေပြချက်ကို ပေးဆောင်နိုင်သလား။ |
| Could it even exist? |
၎င်းဟာ တည်ရောတည်ရှိသလာ။ |
| We will examine these questions shortly. |
မကြာမီမှာ ကျွန်တော်တို့တွေ အဖြေရှာဖွေနိုင်မှာပါ။ |
| Let us assume, for one moment, that Laplace's Demon not only could exist, but it is real. |
ခဏလောက် စဉ်းစားကြည့်မယ်ဆိုရင် "Laplace ၏မိစ္ဆာ" မူကြမ်းသည် တည်ရှိနိုင်ရုံတင်မကပဲ၊ တကယ်မှန်သည်ဟု ဆိုကြပါစို့။ |
| The entity is sitting in a laboratory, doing computations, and feeding scientists data about the future of the universe. |
ဤအယူအဆအရ — ထိုမျက်မြင်ထင်ရှားအရာသည် ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုအတွင်း ထိုင်၍ တွက်ချက်မှုများကို ပြုလုပ်နေပြီး၊ စကြဝဠာ၏ အနာဂတ်အကြောင်းကို သိပ္ပံပညာရှင်များထံသို့ အချက်အလက်များ ပေးပို့နေသည်ဟု ဆိုရပေမည်။ |
| This scenario could be thought of as absolute proof that free will is an illusion, and that predestination rules the universe. |
ဤသဘောထားအရ ကိုယ်ပိုင်စိတ်ဆန္ဒ (free will) ဆိုသည်မှာ သာမန်စိတ်ကူးယဉ်တစ်ရပ်သာဖြစ်ပြီး၊ အရာအားလုံးမှာ ကြိုတင်သတ်မှတ်ထားခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဆိုသော အပြည့်အဝ သက်သေပြချက်တစ်ခုအဖြစ် ထင်မြင်ယူဆနိုင်ပေသည်။ |
| As the Demon simulates particles ricocheting off of each other, forming atoms, cooling down, then gradually forming stars several billion years ago, it watches matter spin, gravity attract material; Earth forms, then life forms, then Humans slowly evolve, it predicts the chemical reactions going on inside our brains, it knows what we will do, what we will think, and what we will feel. |
ထို မိစ္ဆာ (Demon) သည် ဒြပ်အမှုန်များ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု သက်ရောက်ထိတွေ့အောင်ဖန်တီးပေးပြီးနောက် များစွာသောနှစ်များအကြာတွင် အက်တမ်များဖြစ်လာပြီး၊ အအေးခံကာ နောက်တဖြည်းဖြည်းဖြင့် ကြယ်များ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ၎င်းသည် ဒြပ်၀တ္တုများ လှည့်ပတ်သည့်ပုံစံကို ကြည့်ရှုကာ၊ ဒြပ်ဆွဲအားသည် ပစ္စည်းများကို ဆွဲယူကြောင်း၊ ကမ္ဘာမြေပြင်ကြီး ပေါ်ထွန်းလာပြီး သက်ရှိအရာများ ဖြစ်ပေါ်လာကာ ထို့နောက် လူသားများ တဖြည်းဖြည်းဖြင့် ဆင့်ကဲတိုးတက်လာကြလေသည်။ မိစ္ဆာ သည် လူသားတို့ ဦးနှောက်အတွင်းရှိ ဓာတု ဓါတ်တုန့်ပြန်မှုများကို ခန့်မှန်းနိုင်ပြီး၊ ကျွန်ုပ်တို့ ဘာလုပ်မည်၊ ဘာတွေးမည်၊ ဘာခံစားမည် ဆိုသည်များကိုလည်း သိမြင်နိုင်ပေသည်။ |
| For the processes of our brain are no different, no less certain than the boiling of water or the constant flickering of minute switches in the circuitry of a computer. |
ကျွန်ုပ်တို့၏ ဦးနှောက်အတွင်း ဖြစ်ပျက်နေသော လုပ်ငန်းစဉ်များမှာ ရေနွေးပွခြင်း သို့မဟုတ် ကွန်ပျူတာ၏ ဆားကစ်အတွင်းရှိ မိနစ်များ ဆက်တိုက်လှည့်ပြောင်းမှုများထက် မကွဲပြားလှပါ။ |
| Neurons fire, some adrenaline is released there, some dopamine here, and you get a human thought. |
နယူးရွန်များပစ်ခတ်ကြပြီး၊ တချို့နေရာများတွင် အက်ဒရနလင်းအချို့ကို ပွင့်ထွက်လာစေသည်၊ အခြားနေရာတွင် ဒိုပါမင်းထွက်လာပြီး၊ ထို့နောက် လူသားတစ်ဦး၏ အတွေးအခေါ်တစ်ခု ပေါ်ထွန်းလာပေသည်။ |
| What we perceive as free will is merely routine chemical processes occurring within our brains, and we are no more than clumps of matter floating around in the universe like the coldest space rock, as time moves only forward, and the universe expands outward. |
ကျွန်ုပ်တို့ယူဆနေသော "ကိုယ်ပိုင်စိတ်ဆန္ဒ" ဆိုသည့်အရာမှာ တကယ်တော့ ကျွန်ုပ်တို့ဦးနှောက်အတွင်းတွင် ပုံမှန်ဖြစ်ပွားနေသော ဓာတုလုပ်ငန်းစဉ်မျှသာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် လူသားတို့သည်လည်း စကြဝဠာအတွင်း လွင်ပြင်ခဲတုံးကဲ့သို့ ပုံစံမကျ ဒြပ်အပိုင်းအစများသာ ဖြစ်ကြပြီး၊ အချိန်သည် တဖြည်းဖြည်း ရှေ့သို့ ဖြတ်သန်းသွားသည့်အလျောက် စကြာဝဠာမှာလည်း အပြင်ဘက်သို့ ချဲ့ထွင်လျက်ရှိနေသည်။ |
| and nothing- nothing is uncertain in the mind of the Demon. |
Demon ၏စိတ်အတွင်း၌ မည်သည့်အရာမျှ မသေချာ မခန့်မှန်းနိုင်ပေ။ |
